Sağlık alanında son yıllarda en çok konuşulan konulardan biri: mikrobiyom. Bağırsaklarımızda yaşayan trilyonlarca mikroorganizma, yalnızca sindirim sistemimizi değil, bağışıklık sistemimizden zihinsel sağlığımıza kadar birçok biyolojik sistemi etkiliyor. Peki, mikrobiyom analizlerini kullanarak kişiselleştirilmiş sağlık yönetimi mümkün mü? Cevap: Evet, hem de her zamankinden daha mümkün.

Mikrobiyom Nedir?

Mikrobiyom; vücudumuzda özellikle bağırsakta yaşayan bakteri, virüs, mantar gibi mikroorganizmaların genomları ve ürünlerinin tümüdür. Her bireyin mikrobiyomu, tıpkı parmak izi gibi benzersizdir. Bu benzersizlik, beslenme alışkanlıklarından çevresel faktörlere, kullanılan ilaçlardan doğum şekline kadar birçok etmene bağlı olarak şekillenir.

Mikrobiyom Analizi Nasıl Yapılır?

Bağırsak mikrobiyom analizi genellikle dışkı örneği üzerinden yapılır. Yeni nesil dizileme sistemleri ile bağırsaklarda hangi mikroorganizmaların bulunduğu, bunların oranları ve işlevleri özel biyoinformatik analiz programları ile belirlenir. myBIOTIC kişiselleştirilmiş bağırsak mikrobiyom analizi ile sağlık yönetim hizmeti, Asomics işbirliği ile yapılan biyoinformatik analiz sonucunda kişinin mikrobiyom profili çıkarılır ve aşağıda belirtilen değerlendirmeler ile kişinin detaylı olarak geçirgen ve disbiyotik bağırsak tanısı, bağırsak inflamasyonun karakterizasyonu, fonksiyonel metagenomik ve probiyotik bakteri tanımları ile yapılan klinik yorum ve yönetim koruyucu hekimlik yaklaşımının en kuvvetli güncel yoludur.

Kişiselleştirilmiş Bağırsak Mikrobiyom Analiz Raporu

1. Bağırsağın bakteriyel içerik tanımlaması (Filum - Cins – Tür)

2. Bağırsağın biyoçeşitliliği (Shannon, OTU, Qiime 2)

3. Bağırsak enterotipinin belirtilmesi (Bacteriodes, Prevotella, Ruminococcus)

 4. Geçirgen ve disbiyotik bağırsak tanısı (Disbiyosis indeksi)

5. Bağırsak inflamasyonun karakterizasyonu:

- Kronik inflamatuvar bağırsak hastalığı

- İrritabl bağırsak sendromu

- Kardiyometabolik hastalıklar

 - Intolerans, alerji ve otoimmunite

- Nöroinflamasyonla ilişkili hastalıklar

6. Fonksiyonel mikrobiyota tanımlanması: - Fonksiyonel mikrobiyota metabolik yollarının tanımlanması - Bağırsak metabolitlerinin tanımlanması (Bütirat, Propiyonat, Asetat) - Bağırsak histamin düzeyinin tanımlanması - Bağırsak metan ve trimetilamin N-oksit (TMAO) düzeyinin tanımlanması (Picrust 2, Kegg Pathway)

7. Bağırsak probiyotik bakteri düzeylerinin belirlenmesi (Lactobacillus, Bifidobacterium, Akkermansia spp.)

8. Bağırsak patobiyont bakteri düzeylerinin belirlenmesi (Salmonella, Shigella, Vibrio, Campylobacter, Helicobacter pylori)

9. Maya oranının enzimatik aktivite ile yorumlanması.

10- Bağırsak mikrobiyom analizinin klinik yorum ve yönetim raporu

Neden Kişiselleştirilmiş?

Mikrobiyom her bireyde farklı olduğundan, uygulanacak tedavi ya da yaşam tarzı önerilerinin de kişiye özel olması gerekir.

Kişiselleştirilmiş mikrobiyom analizleri sayesinde:

• Bağışıklık sistemi desteklenebilir.
• Kronik hastalık riskleri (örneğin Kardiyometabolik hastalıklar,obezite, diyabet, inflamatuvar bağırsak hastalıkları, otoimmün hastalıklar, nöroinflamasyonla ilişkili) öngörülebilir.
• Beslenme planları kişiye özel olarak mikrobiyoma uygun şekilde düzenlenebilir.
• Prebiyotik, postbiyotik ve probiyotik takviyeleri bilinçli şekilde seçilebilir.
• Duygudurum bozuklukları ve stres yönetiminde bağırsak-beyin ekseni gözetilerek destek sağlanabilir.

Mikrobiyom Verilerinin Işığında Sağlık Yönetimi

Mikrobiyom analizleri artık yalnızca araştırma laboratuvarlarının değil, bireylerin de erişebileceği bir teknoloji haline geldi. Bu sayede, sağlık yalnızca "hastalıkları tedavi etmek" anlamına gelmiyor; bireyin biyolojik özelliklerine göre önlem almak, yaşam kalitesini artırmak mümkün oluyor.

Örneğin bir bireyde zararlı bakterilerin baskın olduğu saptanırsa, bu kişiye liften zengin bir diyet, özel probiyotik takviyeleri ya da bağırsak geçirgenliğini azaltacak destekler önerilebilir. Diğer yandan, bağırsak florası çok zengin ve dengeli çıkan bireylerde bu dengeyi korumaya yönelik yaşam tarzı düzenlemeleri yapılabilir.

Gelecek Burada: Mikrobiyom Destekli Yaşam

Mikrobiyom analizi, sadece hastalıkları öngörmekle kalmaz; kişinin sağlıklı yaş alma potansiyelini de ortaya koyar. Yapay zeka destekli analiz araçları ile birlikte kişisel sağlık verileri daha anlamlı hale gelirken, bütüncül sağlık yönetimi de giderek bireyselleşiyor.

Sonuç olarak, mikrobiyomlarımız, bize sağlık yönetiminde benzersiz bir rehber sunuyor. Kendi mikrobiyomunuzu tanımak, bedeninizle daha bilinçli bir iletişim kurmanın ilk adımı olabilir. Sağlık artık tek tip değil; kişiye özel, veriye dayalı ve proaktif bir hale geliyor.