Bağırsak mikrobiyotamızın konak metabolik fonksiyonları üzerine önemli etkileri bulunmaktadır. Obeziteyle ilişkili bağırsak mikrobiyomu konusunda yapılan birçok araştırma beslenmenin etkisini bağırsak mikrobiyota kompozisyonu üzerine etkisini ortaya koymuştur. Musin parçalayan bir bakteri olan Akkermansia muciniphila, sağlıklı bireylerin mikrobiyotasında %3-%5 oranlarında bulunabilir ve beslenme ile indüklenen obezitede önemli miktarda azalır. Yüksek yağ ile beslenme bağırsaklarımızda Firmicutes düzeylerinin artışına neden olur. Ancak sadece beslenme içeriği değil aynı zamanda beslenme tüketim zamanları da yeme alışkanlığı ve sirkandiyen ritm arasındaki kompleks ilişkiler üzerinden de etki yaratır. Yapılan hayvan çalışmaları, beslenme içeriğindeki değişiklik ve aralıklı açlık dönemlerinin bağırsak mikrobiyomunda değişiklikler oluşturduğunu ortaya koymaktadır.

Ramazan ayı her anlamda arınma sağlayan özel bir aydır. Ramazan ayında tutulan oruç, gün doğumu ve gün batımı arasında devam eden güzel bir aralıklı açlık modelidir.

Orucun bağırsak mikrobiyotasına etkisini ortaya koymak için yaptığımız çalışmada, bağırsak mikrobiyotasının durumunu ortaya koyabilecek Bifidobacterium spp. Bacteriiodes fragilis Lactobacillus spp. A. muciniphila F. prausnitzii Enterobacteriaceae bakterilerine kantitatif polimeraz zincir reaksiyonu adı verilen bir yöntemle sayım yapılmıştır. Akkermansia muciniphila ve Bacteriiodes fragilis bakterilerinin sayılarında önemli derecede anlamlı artış saptanmıştır. Endotoksin üretimi ve bağırsak geçirgenliği ile ilişkili Enterobacteriaceae grubu bakteriler de ise biraz düşüş gözlenmiştir. Bakteriler dışında total kolesterol düzeyleri ve glukoz düzeylerinde düşme ve alt ölçüm değerlerine inme saptanmıştır. Yapılan diğer benzeri çalışmalarda, obez bireylerde yağ oranı azalması ve BKI de belirgin azalma saptanırken çalışmamızda kısıtlı sayıda örnek kullanımı nedeniyle önemli bir değişiklik saptanmamıştır.

Bağırsak mikrobiyotası, farklı beslenme içeriklerine hemen cevap verirken, beslenme ve açlık da cins ve tür düzeylerinde değişikliklere yol açabilir. Kor mikrobiyom çevresel değişikliklere direnç gösterir. Sağlıklı bağırsak mikrobiyomu stabilite, dayanıklılık, fonksiyonellik gibi temel özellikler taşır. Bu çalışmada da kor mikrobiyom stabilitesi dikkate alınarak tür, cins ve aileler çalışılmıştır. Sirkandiyen ritm ve gece yeme üzerine ayrıca değerlendirme yapmak gerekmektedir.

Bağırsak mikrobiyota sağlığı, aralıklı beslenme modeline de uyabilen oruçtan olumlu yönde etkilenmektedir. Ancak sistemik bir hastalığınız varsa mutlaka doktorunuza danışmanız gerekmektedir.

Sağlıkla kalın..

Kaynak:

Kocak Ozkul C, Yalinay M, Karakan T. Islamic fasting leads to an increased abundance of Akkermansia muciniphila and Bacteroides fragilis group: A preliminary study on intermittent fasting, Turk J Gastroenterol. 2019 Dec;30(12):1030-1035. doi: 10.5152/tjg.2019.19185.