Mikrobiyota olarak tanımlanan bizimle bir arada bizden çok sayıda yaşayan mikroorganizma topluluğu en zengin ve çeşitli bağırsaklarda bulunmaktadır. Mikrobiyotanın genomik tanımlamasına mikrobiyom adı verilir. Bağırsak mikrobiyotası sağlık ve hastalık koşulları için önem taşımaktadır. Bağırsak mikrobiyotamızda bulunan mikroorganizmaların iyi olan ve olmayanların dengesizliği disbiyozis olarak adlandırılır. Disbiyotik mikrobiyota, geçirgen bağırsak ve kronik bir inflamasyon oluşmasına yol açar. İmmün sistem ile bağırsaklar arasında önemli düzeyde etkileşim bulunmaktadır.

COVID-19 hastalarında, bağırsak mikrobiyotasında disbiyozis olan kişilerin akciğer mikrobiyotasında da düzensizlik olduğu ve hastalık şiddeti ile ilişkili olduğu gösterilmiştir. Bağırsak mikrobiyotasının bileşimi, hastalığın şiddeti ve çeşitli inflamatuvar salgıların yüksekliği, doku hasarıyla uyumlu olduğu çalışmalarda ortaya konmuştur. COVID-19'lu hastalar immünomodülatör potansiyeli olan bağırsak bakterilerinde azaldığı saptanmıştır. COVID-19'lu hastalarda virusun bağırsak hücrelerinde çoğalması da ayrıca bağırsakta disbiyozise yol açmaktadır ve disbiyotik bağırsak mikrobiyota bileşimi, virüsün temizlenmesinden sonra da devam etmektedir. Faydalı bakterilerin SARS CoV-2 ile azalması ve disbiyozisin hastalık bittikten sonra da devam etmesi, birçok sistemde inflamasyona yol açması ve semptomların devamına neden olmaktadır. Tüm bu sebeplerden hastalığın öncesi, sırası ve sonrasında bağırsak mikrobiyotasının sağlığı ve düzenlenmesi çok önem taşımaktadır. Bağırsağın düzenlenmesinin en doğru yönetimi, bağırsak mikrobiyom analizi ile tanımlanması ve kişi özelinde doğru beslenme önerileri ile özel sağlığa yararlı bakterileri içeren probiyotiklerle desteklenmesidir. Sağlıklı bağırsak, Covid 19’dan korunmada, aşı yanıtı etkinliğinde de çok önem taşımaktadır.

Bağırsak mikrobiyota sağlığında akdeniz tipi beslenme önem taşımaktadır. Sebze, meyve, tahıl gibi nitelikli karbonhidratlar, protein, soğuk sıkım düşük asiditeli zeytinyağ, tereyağ ile beslenme mikrobiyotayı sağlıklı yönde desteklemektedir. Şeker olarak doğal bal, pekmez gibi ürünler beslenmeye eklenebilir. Yüksek yağ, rafine şeker ve batı tipi beslenmenin ise disbiyozise neden olduğu gösterilmiştir.

Varyantları ile hızı kesilmeyen Covid-19 hastalığında, sağlıklı bağırsak için de sağlıklı beslenme ve aşıların yapılması korunma için çok önem taşımaktadır. Mevsimsel griplerden de yine bağışıklık yanıtının bağırsak sağlığı ile desteklenmesi ile korunabilmemiz daha kolay olacaktır.